Organem administracji niezespolonej, która podlega Ministrowi Finansów, jest naczelnik urzędu skarbowego. Jest on organem podatkowym pierwszej instancji, organem egzekucyjnym oraz finansowym postępowania przygotowawczego. Urząd skarbowy (dalej również: US) jest zatem miejscem, w którym ww. naczelnik urzędu skarbowego może realizować zadania związane ze swoją pracą. Zalicza się do niej między innymi ustalanie i pobieranie podatków, prowadzenie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, kontrola podatkowa, walka z przestępstwami skarbowymi czy wsparcie podatnika.
Zgodnie z §4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych, właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ustala się według miejsca pobytu osoby fizycznej, jeżeli nie ma ona miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej[1]. Oznacza to, że właściwy urząd skarbowy ustala się właśnie według miejsca zamieszkania. Wiele osób zastanawia się gdzie się rozliczać i jaki urząd skarbowy podać czy wpisać m.in. w dokumentach o zatrudnienie lub przy rozliczaniu PIT. Wówczas warto sprawdzić zasięg terytorialny najbliższego miejscu zamieszkania urzędu skarbowego – można znaleźć takie informacje na przykład na stronie Krajowej Administracji Skarbowej[2] lub w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie terytorialnego zasięgu działania oraz siedzib dyrektorów izb administracji skarbowej, naczelników urzędów skarbowych(…)[3].
Pierwszy wybór urzędu skarbowego – jak to się odbywa?
Zastanawiając się, który urząd skarbowy wybrać, należy powołać się na ww. Rozporządzenie Ministra Finansów i wybrać organ właściwy dla miejsca zamieszkania w ostatnim roku podatkowym. Adres zamieszkania nie zawsze musi być taki sam jak adres zameldowania. Adres zamieszkania, który decyduje o wyborze US, to miejsce, w którym przebywa się z zamiarem stałego pobytu.
Jak zmienić urząd skarbowy i kiedy powinno się to zrobić?
Zmiana urzędu skarbowego konieczna jest tylko ze względu na przeprowadzkę do miejsca, które nie znajduje się w zasięgu terytorialnym organu, do którego się należało. Rozliczenie roczne składa się wówczas do US właściwego dla miejsca zamieszkania, w którym mieszkało się ostatniego dnia roku (chodzi o stan na dzień np. 31 grudnia 2017; 31 grudnia 2018 roku etc.).
Co o Tobie wie Twój urząd skarbowy?
Osoba fizyczna zastanawiająca się jak urząd skarbowy sprawdza dochody, zapomina o tym, że to głównie podatnicy sami dostarczają wszystkie te informacje temu organowi. W deklaracjach podatkowych każdy ujawnia swoje dochody. Kolejnym źródłem informacji są notariusze, bank oraz inne instytucje finansowe, które w wybranych przypadkach mają obowiązek udzielenia takiej informacji.
Urząd skarbowy a zakup auta
Skąd US wie o kupnie auta? Wydziały komunikacji, w których rejestruje się samochody, przekazują raporty o tego typu działaniach do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla osoby rejestrującej samochód. Wśród takich danych znajdują się szczegółowe informacje o nabywcy: PESEL, data zakupu i rejestracji samochodu, a także marka, typ, model, rok produkcji, numer rejestracji oraz VIN pojazdu. To przy okazji odpowiedź na pytanie, jak urząd skarbowy wycenia samochód.
Urząd skarbowy a spadek i darowizna
Nabycie spadku lub otrzymanie darowizny podlega obowiązkowi opłacenia podatku od spadków i darowizn. Dzieje się tak wówczas, gdy wartość majątku, który nabyła osoba fizyczna w drodze spadku, przekracza kwotę wolną od podatku. Taki obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu, który stwierdza nabycie spadku lub w chwili zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. W tym momencie urząd skarbowy już wie o darowiźnie. Jednak obowiązek o poinformowaniu o tym tego organu nadal należy do podatnika. Nie należy zwlekać ze złożeniem zeznania podatkowego (podatnik ma na to miesiąc od daty postępowania). Termin płatności podatku od spadków i darowizn wynosi natomiast 14 dni od dnia doręczenia do podatnika decyzji, w której ustalona jest wysokość podatku.
Praca za granicą a rozliczenie z US
W przypadku pracy za granicą, w zależności od spełnienia określonych warunków, istnieją trzy możliwości rozliczania podatkowego:
- Wyłącznie w Polsce
- W Polsce i za granicą
- Wyłącznie w kraju zagranicznym, w którym się pracuje
Omówienie ogólnych zasad rozliczania dochodów uzyskanych za granicą zawarte jest w broszurze Ministerstwa Finansów[4].
Ile jest urzędów skarbowych w Polsce?
Właściwych urzędów skarbowych w Polsce jest dokładnie 400. Spis urzędów skarbowych znajduje się na portalu Urzadskarbowy.eu – można zapoznać się tam również z najważniejszymi informacjami o prawie podatkowym. Lista ze szczegółową charakterystyką Urzędów Skarbowych w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Wrocławiu czy innych – większych lub mniejszych miastach, będzie pomocna przy wyszukiwaniu właściwego dla rozliczenia podatku organu.
[1]http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20051651371/O/D20051371.pdf
[2]https://www.mf.gov.pl/krajowa-administracja-skarbowa/jednostki-podlegle/znajdz-jednostke
[3]https://www.mf.gov.pl/c/document_library/get_file?uuid=a78e5294-cd02-4685-a4dc-561e7e3df989&groupId=764034
[4]https://www.finanse.mf.gov.pl/c/document_library/get_file?uuid=0f4a5d62-7d88-4027-8b6b-c9eb2eb4bd1c&groupId=766655